Konin, 17 listopada 2020 r.
Wielkopolska Wschodnia jest niekwestionowanym liderem transformacji energetycznej w Polsce. Jako pierwszy z sześciu regionów węglowych w Polsce zaczął systemowo planować sprawiedliwą transformację. Władze regionalne zaangażowały w proces planowania transformacji wszystkich samorządowców, organizacje pozarządowe i ekspertów oraz naukowców, organizacje branżowe i pracodawców, jak również stronę społeczną oraz przedstawicieli rządu. Wymienione grupy wspólnie od ponad dwóch lat skupiają się na opracowaniu alternatyw dla wydobycia i spalania węgla oraz nowych, godnych miejsc dla pracowników ZE PAK, oraz planowania działań na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w podregionie. Agencja Rozwoju Regionalnego S. A. w Koninie jako lider tego procesu, wybrała w ramach procedury zamówień publicznych, doradcę – Fundację Instrat, która wesprze region w przygotowaniu “Analizy gospodarczej regionu WW pod kątem realizacji procesu sprawiedliwej transformacją, w tym transformacji energetycznej, obejmującej lata 2021-2031”. Przedmiotowa analiza będzie istotnym wkładem do Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji (TPST). Opracowanie analizy będzie współfinansowane z projektu „BUDOWA I PROMOCJA MARKI: WIELKOPOLSKA DOLINA ENERGII”, w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 (WRPO), Poddziałanie 1.4.2 „Promocja gospodarcza regionu.”
Porozumienie na rzecz Sprawiedliwej Transformacji Energetycznej Wielkopolski Wschodniej
z początku 2019 roku stało się fundamentem do powołania przez Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie w 2020 r. grup roboczych, które prowadzą prace nad sformułowaniem wytycznych dla Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji. Między czerwcem, a październikiem tego roku odbyło się 20 spotkań w otwartej formule, w których wzięły udział organizacje pozarządowe i eksperci, lokalni pracodawcy, samorządowcy i przedstawiciele administracji rządowej oraz strony społecznej. Rekomendacje wypracowane przez grupy robocze zostaną uwzględnione w Terytorialnym Planie Sprawiedliwej Transformacji.
Efektem prac grup roboczych są określone wytyczne oraz priorytetowe kierunki działań składające się między innymi z dywersyfikacji struktury gospodarczej regionu i przestawienie gospodarki na nowoczesne i zielone technologie, zwłaszcza w obszarze energetyki, której infrastruktura oraz wytworzona kompetencja na rynku pracy stanowią niepodważalnie silną stronę regionu.
Na podstawie wytycznych wypracowanych w trakcie konsultacji społecznych oraz przyjętej przez ZE PAK “zielonej” strategii rozwoju, ARR S.A. w Koninie na przełomie listopada i grudnia br. przedstawi pierwszą wersję Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji. TPST zostanie opracowany zgodnie z wytycznymi Wniosku Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (COM/2020/22 final). Zakłada się, że zgodnie z wymogami, dokument po konsultacjach trafi do Komisji Europejskiej do końca tego roku.
ARR Konin i władze regionalne opracują TPST przy wsparciu ekspertów z Fundacji Instrat, think-tanku zajmującego się doradztwem w zakresie polityk publicznych, w szczególności transformacji energetycznej i rynku pracy. Zakres współpracy obejmować będzie między innymi analizę Koncepcji Sprawiedliwej Transformacji, dokumentu wypracowanego w Agencji Rozwoju Regionalnego S.A w Koninie, określenie kroków w perspektywie krótko i długookresowej koniecznych do zapewnienia trwałego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego regionu, określenie potencjału do tworzenia nowych miejsc pracy m.in. w niskoemisyjnych sektorach gospodarki oraz wskazanie potencjalnych źródeł finansowania transformacji ze szczególnym uwzględnieniem Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji.
Dzięki zdecydowanym i dynamicznym działaniom, Wielkopolska Wschodnia ma szansę stać się pierwszym regionem węglowym w Polsce, który odejdzie od węgla przed 2030 rokiem i osiągnie neutralność klimatyczną do 2040 roku, czyli o dekadę wcześniej, niż przewiduje to unijny cel. Kierunki te zostały opisane w Koncepcji Sprawiedliwej Transformacji stanowiącej podstawę do opracowania zarówno Planu (TPST) jak i Strategii, która to zostanie w dalszym kroku przygotowana przez władze regionalne. Decyzja ta spotkała się z odbiorem polskich (link) oraz europejskich (link) organizacji pozarządowych, jak i samej Komisji Europejskiej (link).
W ramach prac nad TPST chcielibyśmy zaprosić wszystkich zainteresowanych na spotkanie organizowane przez Sekretariat Platformy Regionów Węglowych w Transformacji (link) w dniach 16-19 listopada 2020 r. Tematem otwierającym to spotkanie będzie podkreślenie znaczenia zaangażowania interesariuszy w proces kształtowania sprawiedliwej transformacji.
Kontakt:
Maciej SYTEK
Prezes Zarządu Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie, Pełnomocnik Zarządu Województwa Wielkopolskiego ds. restrukturyzacji Wielkopolski Wschodniej
E-mail: maciej.sytek@arrkonin.org.pl, tel. +48 63 245 30 95
Michał HETMAŃSKI
Członek Zarządu Fundacji Instrat, ekspert ds. sprawiedliwej transformacji
E-mail: michal.hetmanski@instrat.pl, tel. +48 513 748 019
Fundacja Instrat to progresywny think tank zajmujący się doradztwem w zakresie polityk publicznych. Programy badawcze Instratu obejmują zagadnienia energii i środowiska, rynku pracy i nierówności, zrównoważonych finansów oraz gospodarki cyfrowej. Zespół ekspertów w dziedzinach prawa, ekonomii, energetyki i informatyki wspiera administrację samorządową i centralną oraz organizacje pozarządowe w procesie zmian zgodnych z interesem publicznym.